IT-SELF Małgorzata Osipczuk, www.it-self.pl, www.terapia-par-wroclaw.com
Forum Reklama Kontakt

Portal Pomocy Psychologicznej

Czwartek 28 marca 2024

Szukaj w artykułach

Wszystkie artykuły...

Artykuły

ŻYCIE PO GWAŁCIE - CZYLI PRAWA KOBIETY POKRZYWDZONEJ

Autor: wera

Źródło: www.psychotekst.pl

Gwałt jest bardzo dramatycznym przeżyciem. Kobieta, która jest ofiarą często obwinia siebie za to, co ją spotkało i ma obawy przed zgłoszeniem się na Policję. Strach przed tym, że nikt jej nie uwierzy oraz nieznajomość swoich praw, a także to, że nie wie, co ją czeka na Policji sprawiają, że bardzo mało kobiet decyduję się zgłaszać organom ścigania fakt popełnienia przestępstwa.

Wiele osób obawia się również reakcji rodziny, znajomych, przyjaciół. Zdarza się, że kobieta słyszy: "Dostałaś to, na co zasłużyłaś", "Sama tego chciałaś, przecież go prowokowałaś", "Po co się tak wyzywająco ubierałaś?". Osoba pokrzywdzona jednak nie powinna wierzyć w to, co mówią inni i pamiętać o tym, że winę za to, co się stało ponosi tylko i wyłącznie sprawca a nie ona sama.

Jeżeli jesteś ofiarą gwałtu i zdecydowałaś zgłosić się na policję pamiętaj o tym, by przypadkowo nie zatrzeć śladów, to znaczy: nie zmieniaj ubrania, nie myj się, zostaw pościele, ręczniki, szklanki, niedopałki papierosów tak jak były, gdyż na nich mogą znajdować się ślady DNA oraz odciski palców sprawcy, co ułatwi jego złapanie. Policja przesłucha Ciebie w charakterze świadka i sporządzi protokół. Według polskiego prawa, ofiara gwałtu nie musi być koniecznie przesłuchiwana przez policjantkę. Jeżeli jednak dla Ciebie ma znaczenie to, kto będzie Cię przesłuchiwał - zawsze możesz poprosić by była to kobieta.

Aby sprawca był ścigany musisz złożyć odpowiedni wniosek, którego później nie możesz cofnąć (art. 197 k.k.). Przesłuchanie powinno odbywać się z poszanowaniem twojej prywatności i godności, dlatego w pokoju oprócz ciebie i policjanta/ki nie powinno być osób trzecich. Jeżeli w pomieszczeniu znajdują się rysunki, kalendarze o treści erotycznej - możesz domagać się ich usunięcia lub zmiany pokoju.

Osoba sporządzająca protokół będzie zadawała ci wiele pytań po to, by ustalić co się stało, kiedy i gdzie, jak zachowywał się sprawca oraz w jakich okolicznościach. Niektóre pytania mogą wydawać ci się wścibskie lub nietaktowne, jednak mają one na celu zebranie jak największej ilości informacji związanych ze zdarzeniem. Staraj się mówić wszystko to, co pamiętasz, beż żadnej selekcji. Jeżeli czegoś dokładanie nie pamiętasz powiedz: "Nie jestem pewna, ale..." lub "nie pamiętam".

W czasie przesłuchania, jeżeli będziesz zmęczona, będziesz musiała wyjść do toalety, nie będziesz mogła się skoncentrować - możesz prosić o przerwę i osoba prowadząca przesłuchanie powinna ją zarządzić. Jeżeli czujesz się niepewnie - masz prawo by w czasie zeznań lub badań, rozprawy w sądzie towarzyszyła ci osoba wspierająca (matka, przyjaciółka, partner, siostra, przedstawicielka instytucji pozarządowej).

Kiedy osoba przesłuchująca Cię sporządzi już protokół poprosi cię byś go dokładnie przeczytała a następnie podpisała. Jeżeli masz odnośnie jego treści jakieś pytania lub wątpliwości policjant/ka ma obowiązek Ci wszystko wyjaśnić a także nanieść wszystkie poprawki, np. jeżeli coś powiedziałaś inaczej a ta osoba zapisała to nadając zupełnie inne znaczenie i sens tego, co powiedziałaś. Nikt nie ma prawa żądać od Ciebie podpisania czegoś, czego nie powiedziałaś lub czego nie rozumiesz. Masz prawo mieć tyle czasu do przeczytania, ile potrzebujesz.

W przypadku, gdy obawiasz się o swoje bezpieczeństwo - zażądaj, aby dane dotyczące twojego miejsca zamieszkania, pracy lub nauki były zastrzeżone tylko do wiadomości prokuratury i sądu. Ważne byś zrobiła to od razu.

Policja po przyjęciu twoich zeznań i podpisaniu protokołu może zażądać wykonania badań u lekarza specjalisty (ginekologa), zwłaszcza jeżeli od stosunku nie minęło 48 godzin. Badania te mają na celu zabezpieczenie śladów dokonanego czynu (sperma sprawcy), a także opatrzenie ewentualnych obrażeń, których doznałaś. Funkcjonariusze powinni zawieść Cię na nieodpłatne badania.

Jeżeli obawiasz się, że w czasie gwałtu mogłaś zajść w ciążę - zażądaj od lekarza przeprowadzającego badanie by podał ci tabletkę "po" stosunku. Jeżeli nie przyjmiesz antykoncepcji "po" a zajdziesz w ciążę i będziesz chciała poddać się zabiegowi usunięcia ciąży - to masz prawo do bezpłatnego zabiegu (jeżeli jesteś ubezpieczona).

Po tym dramatycznym przeżyciu możesz potrzebować pomocy psychologa lub psychiatry. Niestety policja ani prokuratura nie zapewnią ci takiej opieki. Bezpłatnej pomocy możesz szukać np. w Miejskim/Gminnym Ośrodku Interwencji Kryzysowej.

Pamiętaj o tym, że możesz być wzywana kilkakrotnie na komisariat lub do prokuratury w celu ponownego złożenia zeznań. Jest tak, ponieważ klika dni po zdarzeniu mogłaś przypomnieć sobie coś bardzo istotnego dla sprawy, o czym nie pamiętałaś, gdy byłaś w szoku.

Gdy sprawca zostanie zatrzymany przez Policję - będziesz musiała go rozpoznać . Możesz wtedy żądać by okazanie odbyło się przez lustro weneckie tzn., że osoby okazywane nie będą cię widziały (art. 173 par. 2 kpk). Jako osoba pokrzywdzona masz również prawo korzystać z usług adwokata. Jeżeli nie stać cię na wynajęcie go, możesz złożyć wniosek do sądu o wyznaczenie pełnomocnika z urzędu.

W czasie, gdy policja i prokuratura prowadzą postępowanie przygotowawcze jesteś stroną w sprawie, więc masz prawo do składania wniosków, np. o przesłuchanie poszczególnych świadków a także możesz odwoływać się od niektórych postanowień (takich jak: odmowa tymczasowego aresztowania, umorzenie postępowania). Za zgodą prokuratury lub policji możesz przeglądać akta. Jeżeli w czasie postępowania sądowego chcesz być również stroną - musisz złożyć oświadczenie, że chcesz działać jako oskarżycielka posiłkowa. Jako oskarżycielka posiłkowa masz prawo m.in. zadawać pytania świadkom oraz oskarżonemu. Oświadczenie to musisz złożyć przed rozpoczęciem przewodu sądowego, najpóźniej przed odczytaniem aktu oskarżenia. Nawet jeżeli nie zdecydujesz się zostać oskarżycielką posiłkową, to jako osoba pokrzywdzona masz prawo wziąć udział w całym procesie.

Musisz być przygotowana na to, że w sądzie po raz kolejny będziesz musiała złożyć zeznania. Jeżeli obecność oskarżonego przeszkadza ci (masz problemy z koncentracją, bardzo się denerwujesz) - możesz wnosić o wyprowadzenie go z sali na ten czas.

W czasie rozprawy oskarżony - do czasu zakończenia pierwszego przesłuchania - może złożyć wniosek o wydanie wyroku skazującego i wymierzenie mu określonej kary bez przeprowadzania postępowania dowodowego. Zgodę na wydanie takie musi wyrazić pokrzywdzona i prokurator. Jeżeli zgodzisz się na takie rozwiązanie, bo wyrok twoim zdaniem będzie sprawiedliwy, unikniesz ponownego składania zeznań przed sądem.

Jako osoba pokrzywdzona również możesz domagać się od sprawcy zadośćuczynienia. Aby otrzymać odszkodowanie nie musisz zakładać sprawcy oddzielnej sprawy z powództwa cywilnego. Możesz złożyć wniosek podczas rozprawy w sądzie.

Niestety, w Polsce wciąż bardzo mało kobiet decyduje się zgłosić sprawę na policję chroniąc w ten sposób sprawców. Jeżeli padłaś ofiarą gwałciciela, nie bój się iść na policję. Walcząc o swoje prawa, domagając się by sprawca został ukarany pomagasz ochronić inne kobiety. Powiedz STOP przemocy.

Źródło: www.psychotekst.pl

(publikacja: 2009-10-20)

<< powrót

Wszystkie artykuły...

Wszelkie prawa zastrzeżone © Copyright 2001/2024 Psychotekst.pl